این را باید دانست:که پاره ای از گناهان دائمیه هستند، انسان چه بیدار باشد! چه قائم باشد! چه راکع، چه ساجد! متصل برایش گناه نوشته میشود وخلاصه برای هر نفس زدن برای انسان گناه ثبت میگردد و آنها سه قسم است: 1- گناه فعلیه 2- گناه ترکیه 3- گناه قلبیه.
1- گناه فعلیه: مانند نگهداری عین غصبی از مال مسلمان، خوردن میراث، دروغ، ظلم، غیبت، تهمت و سخن چینی و...
2- گناه ترکیه: مانند ترک واجبات (اگر کسی عمل واجبی را ترک کند متصل برایش گناه نوشته میشود تا آنکه آنرا به جا آورد و این نوع معاصی حد و وصف ندارد)
3- گناه قلبیه: مانند ریا، حسد، کینه، عداوت، بد بینی (1)
آثار گناه: سیاهی دل
پیامبر (ص) میفرماید بدرستی که بنده اگر گناهی را مرتگب شود لکه سیاهی در دل او پدید میآید که اگر از گناه خود دل بر کند و استغفار وتوبه نمود دلش صاف میشود واگر گناهی دیگر کرد با تکرار گناه لکه افزونتر میشود تا جایی که خانه قلب را سیاهی فرا میگیرد در این صورت است که دل دیگر استعداد ندارد انوار ارزشهای معنوی را در خود تابش دهد ودر این چیرگی گناه است که خداوند میفرمایید: نه بلکه گناهشان بر دلهایشان چیره شده. (2)
اثرات گناه روی گناه
1- خطر ناامیدی: گناه روی گناه باعث میشود که گناهکار در گناه جرئت و جسارت بیشتری پیدا کند و از ارتکاب هر عمل ناروایی باک نداشته باشد.
2- اتهام به بی گناهان: گنهکار نا امید به علت ناراحتیهای وجدانی برای تبرئه خویش بی گناهان را متهم میکند و جرائم خود را به آنها نسبت میدهد.
3- فشار شدید وجدان اخلاقی: در مواردی که گناه خیلی مهم باشد و گناهکار امیدی به آمرزش و عفو الهی نداشته باشد فشار شدید وجدان اخلاقی میتواند اورا دیوانه کند وبه بزرگترین جرائم خطر ناکش وا دارد.
4- کوچک شمردن گناه: این را باید در نظر داشت که وسوسه های شیطان یک مرتبه به انسان هجوم نمیآورد بلکه نوع وسوسه های شیطان «سیاست گام به گام» به این معنی که شیطان به صورت کوچک جلوه دادن گناه در نظر شخص وی را قدم به قدم به سوی پرتگاه مذلت میکشاند.
قال رسول الله (صلی الله علیه وآله) اتقو المحقرات من الذنوب فانها لا تغفر قیل: ما المحقرات؟ قال:الرجل یذنب فیقول: طوبی لی لو لم یکن غیر ذلک رسول خدا فرمود:بترسید از گناهانی که آنها را کوچک شماریدکه آن قابل آمرزش نیست سوال شد:کوچک شمردن گناه چیست؟ پیامبر اسلام فرمود: شخصی گناهی را مرتکب میشود سپس میگوید خوشا به حال من اگر غیر ازاین گناهی نداشته باشم. (3)
5- گناه از روی طغیان وتکبر
6- موقعیت اجتماعی شخصی
7- مسرور شدن بر گناه
8- مغرور شدن به رحمت الهی
9- آشکار کردن گناه
آثار مال حرام خوردن
1- محروم بودن از قبولی عبادات:در روایت است العبده مع اکل الحرام کالبناء علی الرمل: عبادت کردن با حرام خواری مانند بنا کردن بر روی رمل است. (4)
2- از بین رفتن برکت در مال: قال الکاظم (ع): «ان الحرام لا ینمی وان لم نمی لم یبارک فیه: حرام زیاد نمیشود واگر زیاد شود برکت در آن نخواهد بود. (5)»
3- سبب فقر نداری: قال النبی (ص) من طلب مالا من غیر حله افقره (6) طلب کردن مال از غیر حلال او رافقیر میکند.
4- حبط اعمال حسنه (یعنی نابود کردن) قال رسو الله (ص) ان الله ملکا ینادی علی بیت المقدس کل لیله من اکل حراما لم یقبل الله منه صرفا ولا عدلا، رسول خدا فرمود: خداوند را فرشته ای است که هرشب بر بیت القدس ندا در میدهد هر کس حرامی بخورد خدا هیچ عملی را از او نمیپذیرد نه واجب ونه مستحب. (7)
5- حرام خواری منشأ هر جنایت: حرام خواری قلب را به مرحله ای میرساند که حتی مواعظ در او تأثیر نمیکند و دلخراش ترین منازل نیز آنرا متأثر نمینماید چنانچه حضرت ابا عبد الله الحسین به لشکریان پسر سعد فرمود: پس به تحقیق شکمهایتان از حرام پر شده وبر قلوبتان مهر خورده دیگر زیر بار حق نمیروید وای بر شما، آیا انصاف نمیدهید؟ آیا گوش فرا نمیگیرید. (8)
6- حرم خواری قطع کننده پیمان ولایت: قال علی (ع) میفرمایید:دوست من نیست کسی که مال مؤمنی را از راه حرام بخورد. (9)
7- ظهور نا مطلوب در نسل انسان: قال الصادق (ع):کسب الحرام یبنی فی الذریه فرمود:کسب حرام آثارخود را در ذریه انسان ظاهر مینمایید. (10)
آثار شراب خواری
مولود گناهان: قال رسوالله (ص) اجتنبوالخمر فانها مفتاح کل الشر، از شراب به دور باشید که آن کلید هر بدی است. (11)
شراب همه گناهان است: قال رسوالله (ص): جعلت الذنوب کلها فی بیت و جعل مفتاحها فی شرب الخمر، رسول خدا (ص) فرمود: تمام گناهان در یک خانه گذاشته شده است و کلید آن هم شرب خمر است. (12)
شارب الخمر مثل بت پرست است: قال رسوالله (ص):الخمر جماع الآ ثام شراب مجموعه گناهان است. (13)
نور ایمان را میبرد: قال رسوالله (ص): شارب الخمر کعابد الوثن نوشنده خمر مانند بت پرست است. (14)
روز قیامت تشنه است:قال رسوالله (ص): من شرب الخمر خرج نور الایمان من جوفه هرکس شراب نوشد نور ایمان ازدل اوخارج میشود. (15)
دشمن خدا میباشند: قال رسوالله (ص):من شرب الخمرآتی عطشان یوم القیامه هرکس شراب نوشد میآورند اوراروز قیامت درحالیکه تشنه میباشد. (16)
مبتلا شدن: قال رسوالله (ص): اذا کان القیامة نادی مناد أین اعدایی! فیقول به جبرئیل یا رب! اعدائک کثیر فای اعدائک؟ فیقول عز وجل أین اصحاب الخمر؟ أین الذین کانوا یبیتون سکاری؟ فرمود (ص): موقعی که قیامت بر پا میشود، ندا کنندهای صدا میزند، دشمنان من کجا هستند؟ پس جبرئیل میگوید:پروردگارا! دشمنان تو زیاد هستند. منظور کدام دشمنانت هستند؟ خداوند عز وجل فرمایید:کجا هستند باده خورها؟ کجا هستند آنها که شب را مست میخوابیدند!؟ (17)
قال رسول الله (ص): اذا شرب الرجل شربة من الخمر ابتلا الله بخمسة اشیاء الاول قساوة قلبه والثانی یتبرؤ منه جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و جمیع الملائکه و الثالث یتبرو جمیع الانبیاء، و الرابع یتبرؤ منه الجبار والخامس ادخله النار! پیامبر اسلام (ص) فرمود: اگر کسی جرعهای شراب بنوشد خداوند متعال به پنج عقوبت مبتلایش میکند:
1- قلبش قساوت دار میشود
2- جبریئل ومکایئل و اسرافیل و تمام فرشتگان از او بیزاری میجویند!
3- تمام انبیاء از او بیزاری میجویند!
4- خدای جبار از او بیزاری میجوید!
5- سر انجام اورا در آتش دوزخ میافکند! (18)
تیجه گیری:
نتیجه گرفته میشود که همه گناهان مثل حرام خواری، شرابخواری، ربا، زنا و... دارای آثار سوء روی روح وروان انسانی میباشد که اول مثل نقطه سیاه روی تابلویی سفید روح را لکه دار میکند ورفته رفته اگر انسان به داد خود نرسد وتوبه نکند! دچار یک قساوت وسنگدلی میشود و تمام وجود اورا سیاهی و تباهی فرا میگیرد؛ و دیگر هیچ موعظه گری و هیچ متنبه کنندهای حتی مرگ او را بیدار نخواهد کرد، مگر توجه خداوند متعال و اهل البیت (ع) دست او را بگیرد واز سرازیری جهنم نجات دهد.